Jutta Bücker
Zorilla
[Ο Ζορίλλας]
Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ ΞΕΝΟΥ
Το 2004 η Jutta Bücker κατόρθωσε να κάνει ένα μπεστ σέλερ με το χαριτωμένο δίδυμο γουρουνιών «Rosalie und Trüffel», το νέο της όμως εικονογραφημένο βιβλίο είναι από άλλη στόφα. Ήδη το όνομα του ήρωα του βιβλίου με τον ομώνυμο τίτλο «Ο Ζορίλλας», ενός αφρικανικού είδους κουναβιού, αποτελεί παραπομπή στον Ζορό και σε γορίλλες. Σαν σε αστυνομική ταινία η Jutta Bücker ξεδιπλώνει την ιστορία της με σκηνικό την πόλη του Αμβούργου. Τα φώτα της εμποροπανήγυρης λάμπουν τη νύχτα. Το άλογο του τσίρκου κάθεται με τη φούξια στολή του σε ένα σκαμπό του μπαρ, κουβεντιάζοντας με τον θαλάσσιο ίππο, τον αστυνομικό που βρίσκεται εν ώρα υπηρεσίας. Η Jutta Bücker ζει στο Αμβούργο, γνωρίζει την τοπογραφία της πόλης και την αξιοποιεί αποτελεσματικά. Επιπλέον, η ιστορία αποκτά πυκνότητα και πειστικότητα, επειδή το περιβάλλον είναι πολύ ατμοσφαιρικό. Το κουνάβι δεν φαντάζει ξένο και απειλητικό μόνο στα ζώα. Μια αίσθηση που υποδαυλίζεται εντέχνως, μιας που και εμείς βλέπουμε μόνο το άσπρο των ματιών του να αστράφτει μέσα από το μαύρο της μορφής του. Η Jutta Bücker όμως αλλάζει την οπτική γωνία. Αν και μας φαίνεται σκοτεινό το ξένο, ωστόσο βλέπουμε την επόμενη στιγμή τους κατοίκους της πόλης να συγκροτούνται σε όχλο. Και αυτοί εκπέμπουν κάτι απειλητικό.
Ο ξένος γίνεται η επιφάνεια πάνω στην οποία προβάλλουμε τις δικές μας φοβίες. Έτσι λοιπόν, οι αρουραίοι εικάζουν ότι θα μπορούσε να σχεδιάζει να τους βυθίσει στη λεκάνη του λιμανιού. Μυστηριώδεις θόρυβοι γίνονται αντιληπτοί από το εργαστήρι του κουναβιού. Βλέπουμε τα φοβισμένα ποντίκια και το αμήχανο γουρουνάκι· η ατμόσφαιρα είναι τεταμένη, έτοιμη να εκραγεί. Φορτίζεται με εικόνες που δείχνουν δράσεις σε πρώτο πλάνο και που μετά ξανοίγονται σε μέρη μακρινά. Αυτό το βάθος προσδίδει στην ιστορία μια σημαντική διάσταση. Συγχρόνως η Jutta Bücker δουλεύει με υστερικά έντονα χρώματα, το επιθετικό κίτρινο, ένα ανησυχητικό φούξια, ένα φορτικό πράσινο· η ατμόσφαιρα είναι εμφανώς τοξική πριν μεμιάς ανατραπεί.
Το κουνάβι φυσικά και δεν είναι τέρας, στο εργαστήρι του κατασκεύασε το δικό του καράβι μέσα σε ένα μεγάλο μπουκάλι το οποίο τη νύχτα άφησε απαρατήρητα να γλιστρήσει στο νερό, για να πάρει τον δρόμο προς την πατρίδα του την Αφρική. Και αυτό το καράβι στο μπουκάλι θα μπορούσαμε να το ‘χαμε αντιληφτεί ήδη από το εξώφυλλο του βιβλίου. Τώρα πια μεμιάς ο Ζορίλλας φαντάζει μικρός και διόλου απειλητικός. «Αν όμως είχαν ρωτήσει τον Ζορίλλα…» λέγεται στην αρχή του δεύτερου μέρους του βιβλίου, που μας εξιστορεί την «πραγματική ιστορία» του κουναβιού και της νοσταλγίας του. Τα ζώα εδώ έχασαν ένα έξυπνο μυαλό με επινοητικό πνεύμα. Με λεπτότητα στην αναπαράσταση χαρακτήρων, κινήσεων και σκηνικού η Jutta Bücker μας κάνει να αντικρίσουμε κατάματα το μοιραίο αποτέλεσμα της ξενοφοβίας.
Μετάφραση: Κατερίνα Φωτιάδου

Κείμενο: Thomas Linden, 18.09.2019
Ο Τόμας Λίντεν εργάζεται ως δημοσιογράφος (Kölnische Rundschau, WWW.CHOICES.DE) στους τομείς λογοτεχνία, θέατρο και κινηματογράφος και οργανώνει εκθέσεις φωτογραφίας και εικονογράφησης βιβλίων.
Περίληψη του εκδοτικού οίκου
H γειτονιά στο λιμάνι ανησυχεί: Εδώ και λίγο καιρό ένα κουνάβι Ζορίλλας ζει στην πόλη τους. Κανείς δεν ξέρει από πού έρχεται και τι να θέλει τέλος πάντων σ’ αυτό το μέρος. Τι έχει κατά νου; Πίσω από την πλάτη του εκτυλίσσονται όλο και πιο άγριες φαντασιώσεις, μέχρι που κάποια μέρα ο ανάστατος όχλος τραβά προς την οικία του – όπου τους περιμένει μια έκπληξη!
Το προσχέδιο της ιστορίας του κουναβιού που απλώς και μόνο με την ασυνήθιστη εμφάνισή του και τον αποτραβηγμένο τρόπο ζωής του προκαλεί τις χειρότερες υποψίες, το ετοίμασε η Jutta Bücker ήδη πριν από δέκα και πλέον χρόνια. Δεν επιθυμεί να καταδικάσει ή να γίνει διδακτική, αλλά μας καλεί να μην υποκύψουμε στις φοβίες μας και αντ’ αυτού να είμαστε ανοιχτοί σε έναν διάλογο με τον δήθεν ξένο.
Μια εικονογραφημένη ιστορία με διαχρονική σημασία και σκοπό να μας ενθαρρύνει να προσεγγίσουμε ο ένας τον άλλο απροκατάληπτα και με ενδιαφέρον.
(Κείμενο: Kunstanstifter Verlag)