Λογοτεχνική κριτική
Λογοτεχνία και κριτική – Κανόνας ή συζήτηση;

Σήμερα, όπως και πριν από διακόσια χρόνια, ορισμένοι θεωρούν την κριτική λογοτεχνίας ένα αμφιλεγόμενο επάγγελμα για δημοσιογράφους της κακιάς ώρας. Για άλλους είναι εκ των ων ουκ άνευ για την πρόσβαση στον ερμηνευτικό πλούτο της λογοτεχνικής φαντασίας. Κι υπάρχουν και κάποιοι που ζητούν από εκείνη ένα είδος διαμεσολάβησης ώστε σε κάθε λογοτεχνική σεζόν να διαχωριστούν τα καλά από τα κακά και τα καινούργια από τα γνωστά.
Όπως και να ’χει: Σε όποιον χώρο γίνονται διακρίσεις και αξιολογήσεις, προτάσεις ή αντι-προτάσεις, δεν αργεί να εκδηλωθεί δυσθυμία και να δημιουργηθούν προβλήματα. Κατά συνέπεια, η λογοτεχνική κριτική κάθε τόσο αμφισβητείται, δεν της αναγνωρίζονται ούτε η αξία ούτε ο λόγος ύπαρξης, κατηγορείται για πατρονάρισμα του αναγνωστικού κοινού. Κι αυτό σε κάθε εποχή κατά την οποία τα μέσα ενημέρωσης τής έδωσαν χώρο, και πάντα αντίστοιχα με τα εκάστοτε τεχνικά εργαλεία της διάδοσης, είτε ήταν το τυπωμένο χαρτί είτε το ραδιόφωνο είτε η τηλεόραση ή το Διαδίκτυο.
© S. Fischer, © S. Fischer, © Carl Hanser, © KiWi
Τις πιο πολλές φορές, οι λόγοι που προβάλλονται υπέρ ή κατά της κριτικής αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια τις πολιτισμικές, εμπορικές και κοινωνικοπολιτικές συζητήσεις που απασχολούν την κοινωνία κάθε εποχή και αφορούν και άλλους χώρους. Μπορεί το θέμα να είναι η επανάσταση και οι ταξικοί αγώνες, όπως και η εκπροσώπηση ή η ταυτότητα σε έναν παγκοσμιοποιημένο αλλά όχι απαραίτητα δίκαια οργανωμένο κόσμο. Ωστόσο όποιος εκτιμά τη λογοτεχνία επειδή είναι ένα μέσο το οποίο πραγματεύεται δοκιμαστικά τον κόσμο «όπως είναι και όπως θα έπρεπε να είναι», δεν θα ’πρεπε να αμφισβητεί στην κριτική το δικαίωμα να αξιολογεί τη μυθοπλασία με βάση και αυτές τις αξιώσεις.
© Ullstein, © Hanser Literaturverlage, © S. Fischer, © KiWi

